WAT IS ASBEST
De naam asbest komt van het Griekse woord asbestos, dat onverwoestbaar betekent. Het is een verzamelnaam voor zes in de natuur gevormde mineralen met een vezelstructuur. Asbest heeft lang bekend gestaan om een aantal goede eigenschappen: het is sterk, slijtvast, bestand tegen basen en hoge temperaturen. Bovendien was het goedkoop. In Nederland zijn de meest toegepaste soorten: wit asbest (chrysotiel), blauw asbest (crocidoliet) en bruin asbest (amosiet).
Asbest werd met of zonder een bindmiddel verwerkt tot een grote variatie aan producten. Dit deed men door het asbest te combineren met een bindmiddel zoals cement, karton, lijm of gips. Regelmatig zijn in één product twee of drie verschillende soorten asbest aanwezig. In de loop der tijd vindt, door diverse invloeden, aantasting van het bindmiddel plaats. Soms vergaat het bindmiddel helemaal. In het verleden zijn asbesthoudende materialen veel gebruikt, bijvoorbeeld in gebouwen en woningen. Later werd algemeen bekend dat asbest grote risico’s voor de gezondheid met zich mee kan brengen.
TOEPASSINGEN
Asbest komt voor in vele toepassingen. Men schat dat 80% van alle asbest is toegepast tijdens de bouw. In de bouw zijn dit voornamelijk asbestcementproducten. Hiervan is een overgroot deel toegepast als asbestcement golfplaten in de agrarische sector en bedrijfshallen. Daarnaast komt het onder andere voor in:
- Verwarmingstoestellen;
- Procesindustrie;
- Schepen, treinen en voertuigen;
- Remvoeringen en koppelingsplaten van oude auto’s;
- Gebruiksvoorwerpen in diverse consumentenproducten zoals bloembakken en strijkplanken.
ASBEST IN WONINGEN
In woningen die gebouwd zijn voor 1994 is mogelijk asbest verwerkt. Een overzicht van veel voorkomende toepassingen staat hier weergegeven:
Klik op het huis voor meer details
In de woning
- Rookgasafvoerbuis en eventuele naastgelegen beplating;
- Ventilatiekanaal of rioolbuis;
- In de cv-ketel, gaskachel of radiatoren;
- Als dakbeschot of aftimmering;
- Vensterbanken en beplating achter radiatoren;
- Vloerzeil, colovinyltegels of asbesthoudende (zwart glimmende) tegellijm;
- Vloerluik en buismateriaal in de kruipruimte.
Buiten de woning
- Schuurdak, bloembak, tuinbeschoeiing of zwerfasbest;
- Gevelbeplating, privacyscherm op het balkon;
- Kit in stalen kozijnen;
- Beplating bij dakkapel;
- Vochtwerende stroken in de spouw bij kozijnen;
- Luchtkanalen en H-vormig uitlaatstuk;
- Asbesthoudend papier of bitumen in de dakbedekking.
WAAROM IS HET GEVAARLIJK
Asbest is opgebouwd uit hele fijne, microscopische kleine vezels. Alleen de losse asbestvezels die in de lucht zweven en inademend worden, zijn schadelijk voor onze longen. Iemand die langdurig veel asbestvezels inademt, kan longkanker of longvlieskanker (mesothelioom) krijgen. Na inademen duurt het meestal tientallen jaren voordat iemand daadwerkelijk ziek wordt.
Er zijn mensen die vanwege hun werk extreem veel vezels hebben ingeademd. Zij kunnen buikvlieskanker of stoflongen door asbest krijgen. Het inademen van veel vezels komt vooral voor in binnenruimtes. In de buitenlucht komen meestal niet langdurig hoge concentraties vezels voor.